Motivatie is wat ons aanspoort en drijft

Nieuwe publicatie: Catecholaminergic challenge uncovers distinct Pavlovian and instrumental mechanisms of motivated (in)action

In dit onderzoek bestudeerden we hoe motivatie ons gedrag aanstuurt zonder dat we dat altijd in de gaten hebben. We zijn namelijk geneigd om actie te ondernemen wanneer we belonende/positieve uitkomsten verwachten, terwijl we juist sterk geneigd zijn om ons in te houden wanneer we vervelende/negatieve uitkomsten verwachten en deze willen vermijden. Meestal helpen deze automatische neigingen ons met het maken van goede keuzes. Maar ons gedrag is niet volledig automatisch; we kunnen ook onze eerdere ervaringen gebruiken om van te leren. Zouden we dan ook verschillend leren van positieve en negatieve uitkomsten? Bijvoorbeeld, we zouden makkelijker kunnen leren dat een actie leidde tot een beloning, omdat het ondernemen van actie ons meestal positieve uitkomsten brengt. Daarentegen zouden we meer moeite kunnen hebben met leren dat niets doen leidde tot een negatieve uitkomst, aangezien niets doen ons meestal helpt slechte uitkomsten te voorkomen.

Mijn collega’s en ik hebben nu getest of positieve en negatieve uitkomsten onze acties alleen via automatische neigingen beïnvloeden, of dat we hier ook anders van leren. Dus, zijn we geneigd te leren dat acties voor beloningen zorgen, terwijl niets doen juist negatieve uitkomsten voorkomt? Uit eerder onderzoek bleek dat catecholamines (een groep overdrachtsstoffen voor communicatie in de hersenen) erg belangrijk zijn voor het automatisch aansporen van acties als we beloningen verwachten. Om deze reden hebben we onderzocht of catecholamines ook betrokken zijn bij de leerverschillen.   

Voor het onderzoek hebben honderd gezonde jongvolwassenen twee keer een computerspel gespeeld. In dit computerspel konden ze geld winnen en verliezen door actief te reageren of door juist niets te doen. Met wiskundige modellen berekenden we vervolgens wat hun keuzes beïnvloedde, en zo vonden we dat er inderdaad anders werd geleerd van positieve en negatieve uitkomsten: de deelnemers waren geneigd sneller te leren dat actief reageren voor beloningen zorgde, terwijl niets doen juist verliezen zou voorkomen. Belangrijk: deze leerverschillen waren niet per se “terecht”, want in het computerspel had actief reageren een even grote kans als niets doen om geld te winnen of verliezen. Deze leerverschillen werden bovendien sterker onder Ritalin, een medicijn dat de catecholamine niveaus verhoogt (en wat bijvoorbeeld ook gebruikt wordt bij ADHD). De deelnemers varieerden zeer sterk in de mate waarin Ritalin hun keuzes beïnvloedde, wat benadrukt hoe belangrijk het is om per individu te kijken wat voor effect het medicijn heeft.

Motivatie is wat ons aanspoort en drijft. Met dit onderzoek hebben we een beter beeld gekregen van hoe motivaties, zoals gewilde beloningen en ongewilde verliezen, ons gedrag beïnvloeden. In mijn vervolgonderzoeken wil ik juist ook bekijken hoe we deze motivaties kunnen onderdrukken wanneer ze tegen ons werken.

This blog was written by Jennifer Swart. See original paper here.